A theme of the age, at least in the developed world, is that people crave silence and can find none. The roar of traffic, the ceaseless beep of phones, digital announcements in buses and trains, TV sets blaring even in empty offices, are an endless battery and distraction. The human race is exhausting itself with noise and longs for its opposite—whether in the wilds, on the wide ocean or in some retreat dedicated to stillness and concentration. Alain Corbin, a history professor, writes from his refuge in the Sorbonne, and Erling Kagge, a Norwegian explorer, from his memories of the wastes of Antarctica, where both have tried to escape.
And yet, as Mr Corbin points out in "A History of Silence", there is probably no more noise than there used to be. Before pneumatic tyres, city streets were full of the deafening clang of metal-rimmed wheels and horseshoes on stone. Before voluntary isolation on mobile phones, buses and trains rang with conversation. Newspaper-sellers did not leave their wares in a mute pile, but advertised them at top volume, as did vendors of cherries, violets and fresh mackerel. The theatre and the opera were a chaos of huzzahs and barracking. Even in the countryside, peasants sang as they drudged. They don’t sing now.
What has changed is not so much the level of noise, which previous centuries also complained about, but the level of distraction, which occupies the space that silence might invade. There looms another paradox, because when it does invade—in the depths of a pine forest, in the naked desert, in a suddenly vacated room—it often proves unnerving rather than welcome. Dread creeps in; the ear instinctively fastens on anything, whether fire-hiss or bird call or susurrus of leaves, that will save it from this unknown emptiness. People want silence, but not that much. | Một chủ đề thảo luận của thời đại ngày nay, ít nhất là ở các nước phát triển, là người ta thèm khát sự tĩnh lặng mà chẳng thể tìm được chút nào. Tiếng gầm rú của xe cộ, tiếng bíp bíp không ngừng của những chiếc điện thoại, những thông báo kĩ thuật số trên xe buýt và tàu, những màn hình Tivi nhấp nháy ngay cả trong những văn phòng không một bóng người chính là chuỗi tiếng ồn không hồi kết và là nguồn gây phân tán vô biên. Loài người đang tự đọa đày bản thân họ bằng tiếng ồn và cũng mong mỏi thứ đối nghịch với nó - dù ở nơi hoang dã, trên đại dương mênh mông hay tại một nơi ẩn dật nào đó dành cho sự tĩnh tại và tập trung. Giáo sư sử học Alain Corbin, từ nơi lánh tục của ông tại danh tự Sorbonne, và nhà thám hiểm Erling Kagge, từ hồi ức của mình, cùng viết về những đống rác ở Nam cực – vùng cực này là nơi cả hai người họ đều muốn tìm đến để thoát ly thực tại. Tuy nhiên, trong cuốn "Lịch sử của sự tĩnh lặng" của ông, giáo sư Corbin chỉ ra rằng có lẽ tiếng ồn bây giờ không còn nhiều như trước nữa. Trước thời của những chiếc lốp bơm căng thì các con phố từng ngập tràn những tiếng lanh lảnh đinh tai, nện trên nền đá, của những chiếc bánh xe và móng ngựa được đóng vành kim loại. Trước khi người ta tự nguyện cô lập bản thân mình bằng cách dán mắt vào điện thoại di động, thì trên xe buýt và tàu từng râm ran những cuộc chuyện trò. Những người bán báo không đặt những tờ báo thành những chồng báo lặng thinh, mà rao to hết cỡ, và những người bán dạo trái sơ-ri, hoa và cá thu tươi cũng vậy. Nhà hát và sân khấu nhạc kịch là cả một mớ hỗn độn những tiếng hoan hô và la ó. Kể cả ở vùng thôn quê, những người cày thuê cuốc mướn cũng hát hò trong lúc lao động cực nhọc. Giờ thì họ không còn hát nữa. Cho đến lúc này một điều đã thay đổi là không phải mức độ ồn vốn bị phàn nàn trong nhiều thế kỉ trước đó, mà chính là ở mức độ của sự phân tán đã choán mất không gian lẽ ra phải để sự tĩnh lặng xâm lấn. Còn tồn tại một nghịch lý đáng sợ khác nữa bởi vì khi nó thực sự xâm lấn [không gian của sự tĩnh lặng] - ở những chốn thẳm sâu của rừng thông, trong sa mạc trần trụi, hay tại một căn phòng đột nhiên trống rỗng - nó thường gây cảm giác kinh hãi chứ chẳng hề dễ chịu. Sự kinh hãi len lẻn trườn tới; theo bản năng tai cố bám víu vào thứ gì đó sẽ cứu nó khỏi sự trống rỗng lạ lẫm này, dù là tiếng lửa rít hay tiếng chim kêu hay tiếng lá rì rào. Người ta muốn sự tĩnh lặng, nhưng không nhiều đến vậy. |