A theme of the age, at least in the developed world, is that people crave silence and can find none. The roar of traffic, the ceaseless beep of phones, digital announcements in buses and trains, TV sets blaring even in empty offices, are an endless battery and distraction. The human race is exhausting itself with noise and longs for its opposite—whether in the wilds, on the wide ocean or in some retreat dedicated to stillness and concentration. Alain Corbin, a history professor, writes from his refuge in the Sorbonne, and Erling Kagge, a Norwegian explorer, from his memories of the wastes of Antarctica, where both have tried to escape.
And yet, as Mr Corbin points out in "A History of Silence", there is probably no more noise than there used to be. Before pneumatic tyres, city streets were full of the deafening clang of metal-rimmed wheels and horseshoes on stone. Before voluntary isolation on mobile phones, buses and trains rang with conversation. Newspaper-sellers did not leave their wares in a mute pile, but advertised them at top volume, as did vendors of cherries, violets and fresh mackerel. The theatre and the opera were a chaos of huzzahs and barracking. Even in the countryside, peasants sang as they drudged. They don’t sing now.
What has changed is not so much the level of noise, which previous centuries also complained about, but the level of distraction, which occupies the space that silence might invade. There looms another paradox, because when it does invade—in the depths of a pine forest, in the naked desert, in a suddenly vacated room—it often proves unnerving rather than welcome. Dread creeps in; the ear instinctively fastens on anything, whether fire-hiss or bird call or susurrus of leaves, that will save it from this unknown emptiness. People want silence, but not that much. | Một chủ đề thế kỷ, ít nhất là tại các nước phát triển, là con người ao ước có được sự yên tĩnh nhưng lại không tìm được nó. Sự ầm ĩ của các phương tiện giao thông, tiếng bíp liên tục của những chiếc điện thoại, các thông báo điện tử trên xe buýt và tàu điện, những chiếc TV kêu om xòm ngay cả trong các văn phòng vắng người, đó chính là nguồn năng lượng và sự quấy rầy vô tận. Loài người tự vắt kiệt sức mình với tiếng ồn và rồi kiếm tìm điều ngược lại-trong thiên nhiên, trên đại dương bao la hay tại một vài nơi ẩn dật dành riêng cho sự tĩnh lặng và tập trung. Alain Corbin, một giáo sư sử học, viết từ nơi trú ẩn của ông ở Sorbonne, và Erling Kagge, một nhà thám hiểm người Na-uy, từ những kí ức của mình về rác thải ở vùng Nam Cực, những nơi mà cả hai người đã từng thử trốn tránh. Tuy vây, đúng như quí ngài Corbin từng chỉ ra trong "Lịch sử của Sự Tĩnh lặng", có lẽ hiện nay tiếng ồn không nhiều hơn so với trước kia. Trước khi xuất hiện các bánh xe bơm hơi, những tuyến đường trong thành phố đầy những tiếng vang chát chúa của những bánh xe kim loại và tiếng vó ngựa khua dồn trên mặt đá. Trước khi hành khách tự nguyện đứng biệt lập với những chiếc điện thoại di động, những tuyến xe buýt và tàu điện ngầm râm ran tiếng nói chuyện. Những tay bán báo không đặt tiếng rao hàng của mình ở chế độ yên lặng, mà ra sức quảng bá với âm lượng to hết cỡ, cũng như những người bán sơ-ri, hoa vi-ô-lét, hay hàng tôm hàng cá tươi. Các sân khấu kịch và nhà hát là mớ hỗn độn của tiếng reo hò cổ vũ và tiếng la ó. Ngay cả ở vùng thôn quê, những người nông dân cũng hò hát khi làm đồng. Giờ thì họ không còn hát nữa. Điều đã thay đổi không hẳn là ở mức độ tiếng ồn, thứ mà những thế kỷ trước người ta cũng phàn nàn, mà là ở mức độ buồn chán, thứ chiếm đầy không gian nơi chỉ có sự yên lặng như tờ. Từ đó xuất hiện một nghịch lý khác, vì ngay khi sự tĩnh lặng thực sự xâm chiếm toàn bộ không gian-trong sâu thẳm của một cánh rừng thông, trên hoang mạc cằn cỗi, trong một căn phòng bỗng nhiên bị bỏ trống-nó thường thể hiện một sự bồn chồn lo lắng hơn là chào mừng. Nỗi sợ hãi kéo đến; thính lực theo bản năng tập trung vào bất cứ tiếng động gì, tiếng reo của ngọn lửa hay tiếng chim gọi bầy hoặc tiếng lao xao giữa vòm lá, những thứ sẽ cứu rỗi đôi tai khỏi sự trống rỗng vô định. Con người muốn sự yên tĩnh, nhưng không nhiều tới mức như vậy. |